Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nin 2024-2025 devrini kapsayan hareket planı teknolojik gelişmeler ve ulusal muhtaçlıklar doğrultusunda güncellendi.
11’inci Kalkınma Planı ile 2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanan evrak, Türkiye’nin 2025 yılına kadar yapay zeka alanında yürüteceği çalışmalar için yol haritası niteliği taşıyor.
Eylemler kapsamında, “TechVisa Programı“yla yapay zeka alanındaki yetenekli bireylerin Türkiye’ye çekilmesine yönelik sistemler hayata geçirilecek. Türk diasporasında yapay zeka alanında çalışan akademisyenler ve uzmanlar da Türkiye’nin yapay zeka ekosistemiyle buluşturulacak.
TÜRKÇE BÜYÜK LİSAN MODELİ GELİŞTIRİLECEK
Yerli geliştirilecek üretken yapay zeka modellerine (LLM, LAM) ait teknik ve etik standartları belirlemek üzere uzman komite kurulacak.
Türkçe büyük lisan modeli geliştirilecek ve tüm ekosistemin katkısını almak gayesiyle Türkçe Büyük Lisan Modeli Topluluğu oluşturulacak. Bu modellerin geliştirilmesinde Türk cumhuriyetlerinden bilgi temin edilmesi ve modelin bu ülkelerde kullanımı için işbirliği düzenekleri geliştirilecek.
Kendi büyük lisan modelini geliştiren ülkeler yahut bu husustaki global firmalarla bilgi ve deneyim paylaşımına yönelik işbirlikleri de artırılacak. Global teknoloji firmalarının yapay zeka alanındaki AR-GE faaliyetlerini Türkiye’de yürütmelerine yönelik özel bir sistem kurgulanacak.
“GÜVENİLİR YAPAY ZEKA DAMGASI” OLUŞTURULACAK
Üretken yapay zeka modellerinin geliştirilmesi gayesiyle bu alanda Türkiye’yi global oyuncu haline getirecek işlemci altyapısına yönelik gereksinim tahlili yapılacak, kapasite geliştirilecek.
Yapay zeka uygulamaları kontrol ve yasal ahengi için belgelendirme düzeneği doğrultusunda “Güvenilir Yapay Zeka Damgası” oluşturulacak.
“Yapay Zeka Uygulamaları Hukuksal Kıymetlendirme Rehberi” hazırlanacak. “Yapay Zeka Kıymet ve Unsurlar Tesir Tahlili Çerçevesi” oluşturulacak. Muteber yapay zekanın kontrolü için gereken araçlar geliştirilmesi sağlanacak.
Türkiye’nin siber uzaydaki varlıklarına karşı yöneltilen bilhassa yapay zeka ile güçlendirilmiş yeni jenerasyon siber tehditlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tesirlerinin azaltılması kapsamındaki işlerin tek elden yürütülmesi hedefiyle gerekli siyaset ve mevzuat geliştirme çalışmaları yürütülecek.
Yapay zeka tarafından oluşturulan içeriğin fikri mülkiyet haklarının açıklığa kavuşturulmasına yönelik rehber hazırlanacak ve yapay zeka eserlerinin patentlenebilmesine ait standartlaştırma çalışmaları yapılacak.
Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesini, kullanılmasını ve yapay zeka içeren sistemlerin piyasaya arzını düzenleyen milletlerarası normlarla uyumlu ulusal düzenleme yapılacak.
Kurumsal Yapay Zeka ve İleri Analitik Proje İdare Rehberi oluşturulacak.
DESTEKLER ARTIRILACAK
Yapay zeka alanındaki uzman iş gücünün artırılması emeliyle Milletlerarası Lider/Genç Araştırmacılar ve Sanayi Doktora Programı takviye ölçüleri ve bu programlardan yararlanan araştırmacı sayısı artırılacak.
Devlet burslarıyla yurt dışında lisansüstü tahsil için kontenjanlar çoğaltılacak.
Yapay zeka alanında çalışan araştırmacılar “Yurt İçi ve Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programları”yla desteklenecek. Yapay zeka alanında yükseköğretim öğrenci ve işçi değişim faaliyetlerine takviye verilecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarının sahip olduğu datalara ait envanter çıkarılarak “Merkezi Kamu Bilgi Alanı” kurulacak.
Yapay zeka eserlerinin risk odaklı kıymetlendirilmesine imkan tanıyan “Yapay Zeka Risk İdaresi Sistemi Belgelendirme Programı” hayata geçirilecek.
“YAPAY ZEKA TESİR TAHLİLİ – DAL RAPORLARI” İSİMLİ SEKTÖREL RAPORLAR HAZIRLANACAK
Yapay zeka alanındaki memleketler arası çalışmaların takibi, bu bahisteki çalışmalara faal iştirakin sağlanması ve katkı verilmesi maksadıyla “Uluslararası Yapay Zeka Çalışmaları Takip ve Uyum Komitesi” kurulacak.
Türkiye’de yapay zeka alanda faaliyet gösteren ulusal ve memleketler arası firmalara ve eserlere yönelik envanter oluşturulacak.
Yurt içinde yapılan AR-GE çalışmaları sonucunda ortaya çıkan yapay zeka eser ve tahlillerinin KOBİ’ler tarafından kullanılmasını teşvik edecek takviye programı uygulamaya konulacak.
“TÜRKİYE YAPAY ZEKA PORTALI” KURULACAK
“Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı”na çıkılacak. Kamu yönetimlerinin muhtaçlıkları dal uzmanlığı ile eşleştirmek üzere yeni “Kamu Yapay Zeka Ekosistem Çağrıları” açılacak.
TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü idaresinde “Türkiye Yapay Zeka Portalı” kurulacak ve idame ettirilecek. Enstitünün tematik alan yapılanmasıyla uyumlu “yapay zeka enstitüsü birlikte geliştirme laboratuvarları” kurulacak.
Yapay Zeka Enstitüsü kurumsal kapasitesi tüm ekosistemi destekleyecek formda geliştirilecek ve Enstitü bünyesinde “Temel Yapay Zeka Araştırma Grubu” oluşturulacak.
Mesleki eğitim kursları ve işbaşı eğitim programları ile yapay zeka nedeniyle istihdam imkanları daralacak işsizlere ve mevcut durumda çalışan şahıslara yönelik eğitimler düzenlenecek.
Yapay zekanın mesleklerin dönüşümü ve iş gücüne tesirinin kıymetlendirilmesi gayesiyle kurum bünyesinde çalışma grubu oluşturulacak.
Girişim sermayesi fonlarıyla işbirlikleri geliştirilecek ve bölümlere mahsus tematik kümelerin ve mükemmeliyet merkezlerinin kurulması teşvik edilecek.
“ÖĞRENME ANALİTİĞİ PLATFORMU” OLUŞTURULACAK
Yapay zeka alanı haricindeki bilim alanlarında eğitim programlarının müfredatına, data bilimi ve yapay zeka hususlarının dahil edilmesi konusunda uyum yürütülecek.
Orta ve uzun vadeli iş gücü tahlil ve projeksiyonları dikkate alınarak bu alanda ön lisans, lisans ve lisansüstü seviyede programlar açılacak.
Sertifika eğitimi veren özel eğitim kurumları için yapay alanında eğitim programı standartları belirlenecek ve uygulanacak. Ulusal meslek standartları ve ulusal yeterlilikler hazırlanacak ve bu kapsamda ölçme kıymetlendirme altyapısı kurulacak.
İlgili derslerin müfredatları algoritmik düşünme, yapay zeka teknolojileri ve etik unsurlar ekseninde güzelleştirilecek, öğretim programları çerçevesinde dijital içerikler hazırlanacak.
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarına ve ortaöğretime yönelik yapay zeka öğretim programı hazırlanacak. Öğretmenlerin bu alanda hizmet içi eğitimlerle farkındalıkları ve kapasiteleri artırılacak.
Öğrenmenin geliştirilmesi için ekosistemin güzelleştirilmesine yönelik “öğrenme analitiği platformu” oluşturulacak.
Yapay zeka ekosisteminin geliştirilmesi maksadıyla yerli üretken yapay zeka uygulamalarına yönelik ulusal müsabakalar düzenlenecek. Toplumun genç bölümlerine yapay zeka şuuru aşılamak ve bu bahiste farkındalığı artırmak maksadıyla “Yapay Zeka Okuryazarlığı Seferberliği” başlatılacak.
Mevcut iş gücünün dönüşümü için özelleştirilmiş “Yapay Zeka Eğitim Modeli” tasarlanacak.
