Türkiye’nin gündemini sarsan Aksiyon Tok ve oğlu Timur Cihantimur hakkındaki dava ilgili yeni bir gelişme yaşandı.
İstanbul’da Oğuz Murat Aci’nin vefatına neden olan kazaya karışan oğlu Timur Cihantimur’u ABD’ye kaçıran Hareket Tok, 11 Eylül’de hakim karşısına çıkacaktı.
Taslak karar metni sunuldu
Massachusetts Bölge Başsavcı Yardımcısı Kristen A. Kearney, Aksiyon Tok’un 11 Eylül’de Boston’da yapılacak Türkiye’ye iadesiyle ilgili duruşması öncesinde, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın iadeyi onaylaması için hazırladığı taslak karar metnini Hakim Donald Cabell’e sundu.
İadesi münasebetleriyle açıklandı
Taslak metninde Tok’un Türkiye’ye iade kararı münasebetleriyle açıklandı.
Uzmanlar, taslak kararın duruşmanın yapılacağı tarihten bir buçuk ay öncesinde kamuya açık bir ortamda paylaşılmış olmasını “sıradışı” olarak kıymetlendirdi.
Taslak karar metninde hakimin Türkiye’den gelen kanıtları kâfi bulduğu belirtilerek, “Kaçak olan Aksiyon Tok’un Türk Ceza Kanunu’nun 281’inci hususuna karşıt olarak kanıtları yok etmek, saklamak ve değiştirmek; ayrıyeten Türk Ceza Kanunu’nun 283. hususuna alışılmamış olarak hatalıyı korumaktan Türkiye’ye iadesini onaylıyorum. ABD Dışişleri Bakanı tarafından iade ve teslim konusunda daha detaylı karar verilinceye kadar kendisini bu mühlet içinde nezaret altında tutulması için isimli kolluk güçlerine teslim ediyorum.” ifadesi yer aldı.
Kamuya açık bir halde paylaşıldı
Başsavcı Yardımcısı Kearney’nin hazırladığı taslak karar metnini, ABD Adalet Sistemi Mahkeme Elektronik Kayıtlarının tutulduğu kamuya açık çevrimiçi sistem üzerinden paylaşıldı.
Tok ile ilgili hazırlanan taslak iade kararında şu sözlere yer verildi:
Mahkeme, 11 Eylül 2024 tarihinde yapılan bir iade duruşmasının bilhassa Türkiye Cumhuriyeti tarafından sunulan tasdikli, onaylı doküman ve kanıtları, hem avukatların hem de savcının yaptığı karşılıklı savunma ve argümanlarını değerlendirdikten sonra aşağıdaki konuları tespit ederek, tasdik için ABD Dışişleri Bakanlığı’nın onayına sunmuştur.
Taslak karar metninde, imzası olan şahısların ayrıyeten mahkemenin yargılama ve iade süreçlerini yürütmeye yetkisi olduğu belirtilerek “Bu Mahkeme, Türkiye’nin Tok’un iadesi talebine cevaben ABD tarafından yapılan şikayet sonrasında 14 Haziran 2024 tarihinde bu bölgede bulunan ve tutuklanan Aksiyon Tok’u ferdî olarak yargılama yetkisine sahiptir. ABD ile Türkiye ortasındaki hatalıların iadesi muahedesi bu davayla ilgili tüm süreç içinde tam olarak yürürlükte ve geçerliydi. ABD ile Türkiye ortasındaki hatalıların iadesi mutabakatındaki Husus 2 uyarınca, Tok’un yargılandığı ve yargılanmak üzere iadesinin talep edildiği kabahatleri kapsamaktadır.” ifadesi kullanıldı.
Madde şu şekilde
Türkiye ile ABD ortasındaki mutabakatın 2. hususu şöyle:
Suçlu iadesi, talep eden devlet isimli makamlarınca yürütülen bir soruşturma, kovuşturma yahut isteyen devlet mahkemelerince verilip mutlaklaşmış bir mahkeme kararı nedeniyle talep edilen devlet ülkesinde bulunan kuşkulu, sanık yahut mahkumun isteyen devlete teslim edilmesidir.
“İadesini onaylıyorum”
VOA’dan Mehmet Sümer’in haberine nazaran, savcının hazırladığı taslak karar metninde, Türkiye’nin ABD ile 1979 yılında imzaladığı hatalıların iadesiyle ilgili ikili muahede kapsamına uygun biçimde onaylanmış ve tasdik edilmiş dokümanlar sunduğu, bu dokümanların Tok’un yargılandığı kabahatlerle ilgili metinleri içerdiği belirtildi.
Taslak karar metninde, “Türkiye’nin iade talebinde bulunduğu Hareket Tok’un, bu mahkeme huzurunda aşağıdaki cürümleri işlediğine inanmak için olası nedenler bulunmaktadır. Mahkemeye sunulan kanıtlar, Tok’un suçlandığı kabahatlerin şayet ABD’de işlenmiş olması halinde ağır hatalardan yargılanmak üzere tutuklanmasını haklı çıkarmak için kafidir. Türk savcısının yeminli tabiri, çok sayıda görgü şahidinin tabiri ve Türk vazifeliler tarafından elde edilen başka doküman ve deliller sağlanmıştır. Bu nedenle ve üstteki bulgular uyarınca, kaçak Hareket Tok’un Türk Ceza Kanunu’nun 281. hususuna ters olarak Kanıtları Yok Etme, Gizleme yahut Değiştirme ve Türk Ceza Kanunu’nun 283. unsuruna ters olarak Hatalıyı Müdafaa kabahatlerinden Türkiye’ye iadesini onaylıyorum. Bu davada sunulan ispatların bir kopyası ve bu davada alınan her türlü şahit sözleriyle birlikte mahkeme katibinden tasdiknameyle, iade talebinin onaylı bir kopyasını Dışişleri Bakanı’na iletmesini emrediyorum.” sözleri yer aldı.
Son karar verilecek
İadeyle ilgili son kararı ABD’de Dışişleri Bakanlığı verecek.
Ne olmuştu?
Eyüpsultan’da 1 Mart’ta seyir halindeki 3 ATV aracından biri arızalanmış, yol kenarına çekilen arızalı araç tamir edilmeye çalışılırken birebir tarafta ilerleyen iki araçtan birisi buradaki 3 ATV’ye çarpmış, yaralanan 5 şahıstan Oğuz Murat Aci hayatını kaybetmişti.
Kazaya neden olan 17 yaşındaki şoför Timur Cihantimur’un kaza yerine gelen annesi Aksiyon Tok’un aracıyla buradan uzaklaşıp annesiyle evvel Mısır’a, akabinde da ABD’ye gittikleri tespit edilmişti.
Şüphelilerin iadesi için süreksiz tutuklama talep evrakı, Adalet Bakanlığınca ABD yetkili makamlarına iletilmiş, Florida federal mahkemenin kararı üzerine Cihantimur ve Tok, 14 Haziran’da Boston’da polis tarafından yakalanmıştı.
18 Haziran’da başka saatlerde mahkemeye çıkarılan anne oğulun tutukluluk hallerinin devamına karar verilmiş, Cihantimur’un avukatları “müvekkillerinin kaldığı tutukevinin kaidelerinin çok kötü” olduğunu savunarak, konut mahpusu yahut yerinin değiştirilmesi talebinde bulunmuş, fakat 21 Haziran’da yapılan Cihantimur’un ikinci duruşmasında hakim bu talebi reddetmişti.
