Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (NATO) 75’inci yıl tepesi için gerçekleştirilen resmi merasim, birçok ülkenin liderlerinin iştirak etmesiyle gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştirakiyle gerçekleştirilen NATO Atlantik Kurulu Devlet ve Hükümet Liderleri Oturumu’nda, Gazze’de yaşanan insani kriz ve Ukrayna-Rusya savaşına da değinildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de doruğun davetlileri ortasındaydı.
Zirve’nin sonuç bildirgesi yayınlandı
Washington’da yapılan NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Zirvesi’nin sonuç bildirgesi yayınlandı.
Zirvede 32 üye ülke Ukrayna’nın gelecekte NATO üyesi olması için “geri dönülemez bir yola girildiği” üzerinde uzlaşılırken, üyelik için bir tarih belirlenmedi.
“Bunu kendi güvenliğimiz için yapıyoruz”
Birlik tıpkı vakitte Ukrayna’ya gelecek yıl için, birinci defa Amerikan F-16 savaş uçakları da dahil olmak üzere yaklaşık 43,3 milyar dolarlık askeri yardım kelamı verdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “Ukrayna’ya dayanağımız bir hayırseverlik işi değil, bunu kendi güvenliğimiz için yapıyoruz” dedi.
“En büyük tehdit Rusya”
NATO Tepesi’nin birinci gündem unsuru,Rusya’nın Şubat 2022’de başlayan Ukrayna işgali oldu.
Tüm üye ülkelerin kabul ettiği tepe sonuç bildirgesinde, Rusya’nın birliğin güvenliğine “en büyük ve direkt tehdit” olduğu vurgulandı.
4 Nisan 1949’da ortalarında ABD, İngiltere, Kanada ve Fransa’nın da bulunduğu 12 ülke tarafından kurulan NATO’nun kuruluş maksadı, Rusya’nın da ortalarında olduğu bir küme eski komünist cumhuriyetin oluşturduğu Sovyetler Birliği’nin Avrupa’da genişlemesini engellemek maksadıyla bir blok oluşturmaktı.
“F-16 uçakları bu yaz kullanımda olacak”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Amerikan üretimi F-16 savaş uçaklarının Danimarka ve Hollanda’dan Ukrayna’ya sevkiyat sürecinin başladığını ve uçakların “bu yaz kullanımda olacağını” açıkladı.
Ukrayna savaşın başından bu yana gelişmiş savaş uçakları talep ediyor. F-16’lar Kiev’in bu talebine verilen birinci olumlu karşılık olacak.
Üye ülkeler, Ukrayna ordusunun eğitimi ve askeri yardımların uyumu için özel bir birlik kurulmasında da uzlaştı.
Üyelik tarihi verilmedi
Zirvede Ukrayna’nın son aylarda “gerekli demokratik, ekonomik ve güvenlik ıslahatları konusunda somut adımlar attığı” vurgulandı fakat resmi üyelik davetinin yalnızca “gerekli şartlar sağlandığında” gönderilebileceği belirtildi.
Sonuç bildirgesinde “Ukrayna bu hayati adımları atarken, ülkeyi NATO üyeliği de dahil olmak üzere Avrupa-Atlantik entegrasyonu için girdiği geri döndürülemez yolda destekleyeceğiz” tabiri kullanıldı.
Starmer takviye sözü verdi
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy zirvede, İngiltere’nin yeni başbakanı Keir Starmer da dahil olmak üzere birçok dünya lideri ile görüştü.
Starmer Zelenskiy’e İngiltere’deki hükümet değişikliğine karşın Ukrayna’ya dayanakta bir değişim yaşanmayacağı kelamı verdi.
Rusya reaksiyon gösterdi
Ukrayna’ya Amerikan F-16 savaş uçaklarının gönderileceğinin açıklamasına beklendiği üzere Rusya’dan sert tepki geldi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Tass haber ajansına yaptığı açıklamada “Bu Washington’ın savaş çetesinin başını çektiğinin kanıtı” dedi.
