Yoğun iş temposunda, sorumluluklarınız ve görevleriniz olsa da, tükenmişlik sendromu riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Uzman Psikolog Mehmet Güney Ziyalan, “burn-out” olarak da bilinen bu duruma karşı dikkat edilmesi gerekenleri paylaştı. Işıklan, tükenmişlik sendromunun belirtilerini ve tedavi sistemlerini anlatarak, değerli tavsiyelerde bulundu.
TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDİR?
Tükenmişlik sendromunun en besbelli belirtisi, kişinin daima olarak hem fizikî hem de duygusal olarak bitkin hissetmesidir. Olağanda yapılan gündelik aktiviteleri yerine getirirken zorlanmak, daima uyku halinde olmak ve daima yorgun hissetmek kişiyi vakit geçtikçe tüketmeye başlar. Uzman Psikolog Ziyalan, bu durumu yaşayan bireylere yönelik özel tekliflerde bulundu.
TÜKENMİŞLİK SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Tükenmişlik, ani bir biçimde ortaya çıkmaz. Kronik gerilim ve uzun vadeli çok iş yükünün bir sonucu olarak yavaş yavaş gelişir. Bu durumdaki şahıslar, yataktan kalkıp güne başlamakta zorlanır. İşe karşı ilgi azalır, üretkenlik düşer ve konsantrasyon kaybı yaşanır.
Çalışma arkadaşlarına, patronlarına hatta yakın hissettikleri bireylere karşı kuşkucu yahut alaycı bir tavır sergileyebilirler. Ailelerinden ve arkadaşlarından uzaklaşabilir, anlaşılmadıklarını düşünebilirler. Ayrıyeten, baş ağrıları, mide ve bağırsak sorunları, uykusuzluk üzere fizikî belirtiler de görülebilir.
TÜKENMİŞLİK SENDROMUYLA UĞRAŞ ETME YÖNTEMLERİ
Tükenmişlik sendromu, kişinin performansını ve ömür kalitesini önemli biçimde etkileyen bir durumdur. Bu sendromla başa çıkmanın en tesirli yolu, onu evvelden engellemektir. Uzman Psikolog Ziyalan, tükenmişlikle başa çıkmak için şu tekliflerde bulunuyor:
İŞ VE ÖZEL HAYAT ORTASINDAKİ DENGEYİ SAĞLAYIN
İş saatleri dışında maillerinize bakmamaya çalışın. İşle ilgili bir sorun aklınıza takıldığında, bunu telefonunuza yahut ajandanıza not alarak iş saatinde düşünmek üzere erteleyin. Çok iş yükünüz varsa yeni misyonları kabul etmeyin ve mevcut işleri paylaştırmaya çalışın. Bilhassa yöneticiyseniz, her işi kendiniz üstlenmeyin; yetki ve raporlama sisteminizi geliştirin. Mükemmeliyetçi bir yapınız varsa başta zorlanabilirsiniz, lakin randımanın arttığını gördükçe bu duruma alışacaksınız.
SAĞLIKLI AKTİVİTELER İLE DEŞARJ OLUN
Özel hayatınızda sizi rahatlatacak aktiviteler bulun. Bu aktiviteler sıhhatinizi olumsuz etkilemeyecek nitelikte olmalıdır. İdman yapmanın, istikrarlı beslenmenin, kâfi ve sistemli uykunun değerini unutmayın.
DESTEK ALMAYI İHMAL ETMEYİN
Kendinizi tükenmiş hissediyorsanız, öncelikle yöneticinizle konuşarak tahlil yollarını araştırın. Kimi yöneticiler hayli anlayışlı ve yol gösterici olabilir. Sorunun kaynağı siz olmasanız bile, bir psikolog ya da psikiyatrist ile görüşmek tahlili kolaylaştırabilir.
STRES İDARESİ MAHARETLERİNİZİ GELİŞTİRİN
Stres idaresi marifetlerinizi geliştirerek, hayat uzunluğu yarar sağlayabilirsiniz. Dinlenmek ve güzelleşmek için vakit zaman orta vermek gerekebilir. Meslek amaçlarınızı gözden geçirip, daha sağlıklı çalışma şartları arayabilirsiniz.
YAKINLARINIZLA PAYLAŞIN
Sizi dinlemeye hazır olan yakınlarınızla dertleşmekten çekinmeyin. “Nasıl olsa anlamıyorlar” diyerek kendinizi kapatmayın. Hislerinizi paylaşmak, hem rahatlamanızı sağlar hem de tahlil bulmanıza yardımcı olabilir