Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 4 Haziran’da Space X’in, ABD’nin Florida Eyaleti’ndeki Cape Canaveral Uzay Üssü’ne yollanan Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal haberleşme uydusu Türksat 6A’nın son durumuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin 1994’te Türksat 1B ile başlayan uydu
Uraloğlu, haberleşme uyduları, Türksat 1B’yi 1994’te, Türksat 1C’yi 1996’da, Türksat 2A’yı ise 2001’de hizmete aldıklarına ve bu uyduların ömürlerini tamamladığına işaret ederek, “Aktif olan, Türksat 3A’yı 2008’de, Türksat 4A’yı 2014’te, Türksat 4B’yi 2015’te uzaya gönderdik. Türksat 5A’yı 2021’de ve son olarak Türksat 5B’yi de 2022’de hizmete aldık. Türksat 6A ise Türk mühendisleri eliyle TUSAŞ’taki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nde (USET) üretildi. Bu da ülkemiz için farklı bir değer taşıyor.” sözlerini kullandı.
Türksat 6A’nın öyküsünün, teknoloji transfer programıyla, Türksat 3A’nın imali sırasında başladığını anlatan Uraloğlu, Türksat tarafından başlatılan program ile 3A’nın yanı sıra 4A ve 4B’nin üretiminde Türksat mühendislerinin de yer almasının sağlandığını lisana getirdi.
“Türksat 6A’nın öyküsü Türksat 3A’nın imali sırasında başladı”
Türksat 6A’nın öyküsünün Teknoloji Transfer Programı ile birlikte 3A’nın üretimi sırasında başladığını söyleyen Uraloğlu, “Türksat tarafından başlatılan program ile 3A’nın yanı sıra 4A ve 4B’nin imalinde Türksat mühendislerinin de yer alması sağlanmıştı. Ayrıyeten Türksat 5A’nın ve 5B’nin imalinde tekrar teknoloji transfer programı kapsamında 12 Türksat mühendisi; uydu tasarım, üretim ve test etaplarında bulundu. Bugün 84 adet yerli ekipman kullanılarak yüzde 80’in üzerindeki yerlilik oranıyla dünyada kelam sahibi olmak için uzayda iz sahibi olma konusundaki kararlı çalışmalarımızda çok büyük bir muvaffakiyet elde ettik.” dedi.
Türksat 6A’nın üretim kademesinde gerçekleşen başarılara ve sürece dair bilgiler veren Uraloğlu, 2015 yılında Türksat ve Savunma Sanayi Başkanlığı iş birliğiyle TUSAŞ tesislerinde kurulan Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nde işe başladıklarını anımsatarak şunları söyledi:
26 Aralık 2016 tarihinde detaylı Kritik Gözden Geçirme Fazını yaptık. Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli’ni ise 2018 yılı sonunda tamamlayarak ikinci kritik gözden geçirme fazına geçtik. Bu fazı da 2018 yılının Kasım ayında tamamlayarak 2019 yılı başında Mühendislik Modeli’nin imalini başlattık. 2022 yılında tamamladığımız Mühendislik Modeli’nin akabinde tekrar 2022 yılının Haziran ayında Uçuş Modeli Başlangıç İşlevsel Testleri’ni gerçekleştirdik. Uzaya göndereceğimiz Uçuş Modeli’nin Isıl Vakum Testlerini 2022 yılının aralık ayında tamamladık. Tekrar, Uçuş Modeli’nin Titreşim ve Akustik Testlerini ise Ağustos 2023’te bitirdik.” dedi. Şok Testlerini Kasım 2023’te, Son İşlevsel Testleri Ocak 2024’te, CATR testleri Mart 2024’te, Kütle Özellikleri Ölçümünü de Nisan 2024’te tamamladıklarını bildiren Uraloğlu, fonksiyonel testlerin hepsini bu tarihte bitirdiklerini belirtti. Türksat 6A’nın tüm testleri muvaffakiyetle geçmesinin akabinde 4 Haziran’da uydunun yörüngesine fırlatılması için ABD’nin Florida Eyaleti’ndeki Cape Canaveral Uzay Üssü’ndeki Space X tesislerine yolladıklarını anımsatan Uraloğlu, “Başarılı bir nakil sürecinin akabinde başlayan ve yaklaşık 1 ay süren fırlatma prosedürlerinde de sona geldik.
“Türksat 6A, 8 Temmuz’u 9 Temmuz’a bağlayan gece 00.20’de uzaya gönderilecek”
Bakan Uraloğlu, Türksat 6A uydusunun fırlatma merkezinden Falcon 9 roketi ile ABD mahallî saati ile 8 Temmuz 2024 saat 17.20’de, Türkiye saati ile 8 Temmuz’u 9 Temmuz’a bağlayan gece 00.20’de uzaya gönderecek halde geri sayıma başladıklarını duyurarak şöyle devam etti:
Uydunun fırlatma anını referans alırsak bu andan itibaren yakıt deposu birinci ayrılması 195. saniyede gerçekleşecek. Tam olarak 35 dakika 55 saniye sonra ise Türksat 6A uydusu roketin ikinci katından ayrılacak. Fırlatmanın akabinde kimyasal itki sistemi ile yola çıkacak olan uydumuz 35 bin 786 kilometre uzaklıkta 42 derece Doğu boylamındaki kalıcı yörüngesine ulaşarak yörünge testlerine başlamayı planlıyoruz. Yörüngeye ulaşmasının akabinde da yaklaşık 1 ay sürecek testlerin akabinde Türksat tarafından yörüngede teslim alınarak Türksat 6A uydumuzu faaliyete geçirmeyi hedefliyoruz.
“Türksat 6A’nın ulaştığı nüfus 5 milyar olacak”
Uydu hizmetlerinde Türksat 3A, 4A, 4B, 5A ve 5B haberleşme uyduları ile hizmetin devam ettiğini belirten Uraloğlu, Türksat 6A’nın faaliyete geçmesiyle hem mevcut uyduların yedekliliğini sağlayacağını hem de kapasiteyi arttıracağını söyledi.
Uraloğlu açıklamalarında şunları kaydetti:
Uydumuz, Jeosenkron yani yer sabit haberleşme uydusu olarak; Türkiye’deki uydu ekosisteminde çok büyük bir kilometre taşı olacak. İnsanımıza TV yayıncılığı başta olmak üzere data haberleşme hizmetleri alanında hizmet sağlayacak. Geniş bir kapsama alanında ülkemizin uydu haberleşme gereksinimlerini karşılayabilecek.” dedi. Mevcut uyduların hizmet vermediği Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya’nın da kapsama alanına gireceğini duyuran Uraloğlu, birinci sefer Türkiye tarafından üretilen bir uydu üzerinden bu ülkelerdeki lokal televizyon kanallarına ulaşacaklarının altını çizdi. Türksat 6A ile Türkiye’nin uydularının ulaştığı nüfusun 3,5 milyardan 5 milyara çıkacağına da vurgu yapan Uraloğlu, “Kesintisiz televizyon yayıncılığı açısından ehemmiyet arz eden KU-Bantta televizyon yayını yaptığımız uydularımızı yedekleyeceğimiz frekans bantları da yer alıyor. Bu manada yedeklilik açısından değer arz eden 6A ile birlikte sunduğumuz hizmetler de ek kapasiteyle artacak. Türksat 6A’nın hizmete girmesi ile Türksat’ın bölgeye yönelik uydu hizmeti ihracatının değerli ölçüde artmasını da planlıyoruz.
“Yurt dışında vazife yapan İHA’ların denetimi Türksat uydularıyla daha güvenli”
Bakan Uraloğlu, TÜRKSAT 6A’nın ülke güvenliği açısından çok büyük katkılar sağlayacağını kaydederek, askeri ve gözetleme gayeli kullanılan İHA’ların son yıllarda, gelişen teknolojiyle, mühendislik uygulamalarında, bilimsel çalışmalarda ve sivil alanda da kendine yer bulduğunu anımsattı.,
Uraloğlu şunları söyledi:
Şu anda hizmet veren Türksat 5B başta olmak üzere, tüm Türksat uydularıyla dünyanın dört bir yanında İHA’larımızı denetim altında tutabiliyoruz. Bunlar, genişletilmiş menzil ve kapsama alanıyla kesintisiz haberleşebiliyor. Yani artık İHA’larımızın denetimine dışarıdan müdahale edilmesi mümkün değil ve bu uydu irtibatı, bilhassa İHA operasyonlarında oyunun kurallarını değiştiren bir öge olarak ortaya çıkıyor.” diye konuştu. Yurt dışında misyon yapan İHA’ların denetiminin Türksat uydularıyla daha inançlı hale geleceğini vurgulayan Uraloğlu, “Uydu irtibatı, bilgi iletimi için inançlı ve şifreli kanallar sağlayarak, yetkisiz erişim yahut müdahale riskini en aza indirecek. Tıpkı halde Türksat 6A da artık bu imkanımızın çok geniş bir alana yayılmasını sağlayacak.
“Uzay vatandaki yörünge hakkımızı teminat altına aldık”
Türkiye’nin uydu alanındaki deneyimiyle Türksat 6A’nın yeni bir devrin kapısını araladığını söyleyen Uraloğlu, “Ülkemiz için yüksek teknolojili eser üretimi alanında milat olduğu üzere vatandaşlarımızın ülkesine inancını arttıran ve göğsünü kabartan bir proje de oldu. İnsansız hava araçlarımız, ulusal elektrikli trenlerimiz, muharip uçağımız Kaan ve TOGG üzere birçok alanda yerli ve ulusal imkanlarla geliştirdiğimiz teknolojilerle bir arada, uydular konusunda da yerli ve ulusal stratejimiz muvaffakiyete ulaştı. Artık insanımız biliyor ki Türkiye olarak bizim gerekli altyapımız, mühendisimiz ve insan kaynağımız var. Ülke olarak uzay vatandaki yörünge hakkımızı da garanti altında aldık. Yalnızca deniz ve karada değil uzaydaki haklarımızın da sonuna kadar takipçisi olacağız.” sözlerini kullandı.
Uraloğlu, Türkiye’nin Türksat 6A’dan edindiği deneyimlerle bölgesindeki ülkeler için haberleşme uydusu üretim merkezi hâline geldiğini söyleyen Uraloğlu kelamlarına şu formda devam etti:
Türksat 6A’nın üretimi ile ülkemiz haberleşme uydusu üreten ülkeler ortasında yerini aldı ve uydu ihracatçısı pozisyonuna yükselmiş oldu. Dışa bağımlılığın azaltılması istikametinde kıymetli bir kilometre taşı olmasının yanı sıra ülkemizde bir uydu üretim ekosisteminin kurulmasını da katkı sağladı. Bir haberleşme uydusunun yaklaşık 250 milyon dolar bedeli olduğu düşünüldüğünde, bu projenin muvaffakiyetle tamamlanmasının ülkemiz iktisadının gelişimi açısından ehemmiyeti ortadadır. Ülkemizin bilim, teknoloji ve uzay yarışında uğraş eden, alın teriyle, akıl teriyle, vakti ile, nakdi ile efor sarf eden tüm kurum, kuruluş ve gerçek kesim temsilcilerini yürekten kutluyorum. Türkiye Uzay Ajansına, Tübitak Uzay, Türksat, Aselsan, C2TECH ve TUSAŞ ile birlikte sürece ve katkı veren tüm ünitelere farklı ayrı teşekkür ediyor, bu şiddetli entegrasyon, test, fırlatma ve hizmete alma süreçlerindeki çabalarınızı takdir ediyorum. Bu his ve niyetlerle Türksat 6A’nın uzaya gönderilmesi ve hizmete alım programlarında buluşmak dileğiyle.
