Türkiye, başıboş sokak köpekleri meselesini aşamadı.
Yıllardır çete halinde gezen başıboş yabanî köpekler tehlike saçıyor.
Bu köpek akınlarında çocuklar başta olmak üzere onlarca insanımız amaç oldu.
Saldırıların yanı sıra trafikte de yola atlayan sokak köpekleri yüzünden ölümlü kazalar meydana geliyor.
Teklif, Komite’de görüşülecek
Sokak hayvanları yüzünden tehlikeli hale gelen sokaklar için AK Parti harekete geçti.
AK Parti’nin başıboş sokak köpeklerine ait hazırladığı teklif, bugün Tarım, Orman ve Köyişleri Kurulu’nda görüşülecek.
Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Vahit Kirişci, AK Parti’nin Meclis Başkanlığı’na sunduğu ve yarın TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesinde görüşülecek başıboş sokak köpeklerine ait kanun teklifini kıymetlendirdi.
Türkiye’nin 2003’te Konut Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Mukavelesi’ni, akabinde 2004’te bu kontrattan hareketle Hayvanları Muhafaza Kanunu’nu kabul ettiğini hatırlatan Kirişci, 2019’da hayvanlara uygulanan şiddet ve makûs muamele olaylarının incelenerek alınacak önlemlerin belirlenmesi gayesiyle kurulan Meclis Araştırma Kurulunun hazırladığı raporun da 2020’de Meclis’te kabul edildiğini söyledi.
Hayvanları Müdafaa Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2021’de TBMM’de kabul edildiğini anlatan Kirişci, bu kanunun da ilerleyen süreçte insanın, etrafın ve öbür maddi varlıkların korunmasıyla ilgili yetersizliklerinin dikkate alındığını belirtti.
“Sokak hepimizin ortak alanı”
Sokaklardaki hayvan popülasyonunun artmasının halk ve etraf sıhhatini, kamusal güvenliği tehdit eder boyuta ulaştığını Türkiye’nin kahir ekseriyetinin kabul ettiğini lisana getiren Kirişci, “Sahipsiz hayvanlar ve sokak konusunu bu kanun teklifinin tam merkezine koymakta yarar var.” diye konuştu.
Kirişci, kanun teklifiyle “Sokak hepimizin ortak alanı, nasıl sokakta insanlarımızın yaşamasına istek göstermiyorsak hayvanların da sokakta yaşamaları hakikat değildir, bu hayvanların güvenliği için de kıymetlidir.” denildiğini aktardı.
“Sahiplendirmeyle ilgili bir mühlet tahdidi yok”
Mevcut kanuna nazaran, belediyelerce, saldırgan yahut rehabilite edilmesi gereken hayvanların bulunduğu yerden alınarak kısırlaştırıldığını ve sokağa salındığını belirten Kirişci, bu uygulamanın 4 milyon sahipsiz hayvan popülasyonunun olduğu Türkiye’de yetersiz kaldığını söz etti.
Kanun teklifine nazaran, sahipsiz hayvanların bulunduğu yerden alınıp kısırlaştırılacağını ve rehabilitasyonunun akabinde bakımevinde bakılmaya devam edileceğini anlatan Kirişci, “Bakımevinde tutarak son murat ne? Sahiplendirmek. Burada da kendisini hayvansever ve hayvan dostu olarak gören herkese vazife düşüyor. Onlar da hayvanların sahiplendirilmesi için uğraş sarf edecek.” diye konuştu.
Sahiplendirmeyle ilgili bir mühlet tahdidi olmadığını, hayvanların belirli bir mühlet sonra ötenazi yoluyla hayatlarına son verilmeyeceğini vurgulayan Kirişci, “Burada mahallî idareler yetkili. Mahallî idareler, kamu güvenliği ve kamu sıhhatini tehdit eden bir boyutu varsa, bununla ilgili süreçleri yapacak.” tabirlerini kullandı.
Hayvandan hayvana ve hayvandan beşere geçen hastalıklara dikkati çeken Kirişci şunları söyledi:
Şu anda dünyanın sayılı ülkeleri diyorlar ki, ‘Türkiye’ye turizm için de olsa gitmeyin. Kuduz riski çok yüksek olan ülkeler kategorisinde.’ Bu bizim için uygun bir şey değil. Hasebiyle biz, bir kara listeden de kurtulmak zorundayız. Tedavi edilemez ve saldırgan hayvanlara uygulanacak bir ötenazi var. Ötenazinin kararını merkezi otorite vermiyor, mahallî idareler veriyor. Ötenazi, karar verildiğinde gündeme geliyor.
“Sahiplenilen hayvanların salıverilmesi de bir risk”
Kirişci, hayvan bakımevlerinin kapasitesi ve standartlarının düşük olduğunu söyleyerek, şöyle devam etti:
322 adet bakımevi var ve 105 bin civarında sahipsiz hayvana bu bakımevleri konut sahipliği yapıyor. Türkiye’de 4 milyon sahipsiz hayvandan kelam ediyoruz. Bu kanun teklifi, bakımevlerine de standart getiriyor. Bakımevlerinde hayvanların rehabilite edilmesi, hastalıkları varsa güzelleştirilmesi, merkezi yönetimlere, kamu kurum ve kuruluşlarına sorumluluk getiriyor. Mahallî idarelere diyor ki ‘Sen buraya bir ameliyathane kuracaksın. Bakımevinde kaldıkları müddet boyunca hayvanları korumak ismine bu çalışmaları en âlâ halde yürüteceksin.’ Bunun için bir maddi güç gerekiyor. 25 binin üzerinde nüfusu olan belediyeler için mutlaklaşmış bütçe gelirlerinin binde beşi lakin büyükşehirlerde binde üçü. ‘Bu sorun çözülsün.’ diye bir toplum kanaati var. Bunun tahliliyle ilgili makul, hayvanları da koruyan, onların da can olduğunu dikkate alan, tahliller üretmeye çalışan, sorumluk yüklediğimiz mahallî idarelere ‘Bu hususta imkanlarınız var, bunu ayırırsanız yapın.’ demek yanlışsız değil. Evvelki kanunun en büyük eksikliği de bu. Son hesapta onların bunu yapıp yapmadıkları denetlenmiyor. Denetlenmiş olsaydı, sahipsiz hayvanların barınaklardaki sayısı 105 binle hudutlu kalmazdı.
Sahiplenilen hayvanların salıverilmesinin de risk oluşturduğunu lisana getiren Kirişci, “Neticede bütün hayvanlar sahiplenilmek zorunda. Bu hayvanları kurum, kuruluş, şahıs, ismine ne dersek diyelim, onlar sahiplenecek. Bunların dışındakiler de bu bakımevinde sahiplenilecek. Münasebetiyle ‘sahipsiz hayvan’ kavramı ortadan kalmış olacak.” değerlendirilmesinde bulundu.
“Hapis cezalarıyla tahkim edilmesi kanun teklifinin en güçlü yanlarından birisi”
Kanun teklifinde, sahiplendiği hayvanları salıverenlere para cezaları olduğunu anlatan Kirişci, açık alanları, etrafı çevrilmiş olsa bile hayvanlar için bakımevi olarak görmediklerini, bakımevlerine kanun teklifiyle getirilen standartlar olduğunu söyledi.
Kirişci, bunu yapmayan lokal idareye de her bir hayvan için 50 bin lira idari para cezası geldiğini ifade etti.
Komisyon Başkanı Kirişci, “Belediyelerin ‘Nasıl olsa bunun hesabını kimse sormuyor.’ dememeleri ve geçmişteki kanundan da bu manada ayrışması ve yasamada bir uygunlaştırma çalışması olarak, bütçeden para ayrılmadığı durumlarda hem belediye liderine hem de belediye meclis üyelerine 6 ay ile 2 yıl ortasında mahpus cezası geliyor. Hiçbir siyasi, kendi siyasi geleceğiyle ilgili bu türlü bir uygulamanın hayata geçmesini istemez. Yani siyasi geleceğini karartmak istemez. Yalnızca maddi cezalar değil mahpus cezalarıyla da bunların tahkim edilmesi, bu kanun teklifinin en güçlü yanlarından birisi.” dedi.
Hayvanlarla iç içe yaşamış bir medeniyetin bireyleri olduklarını belirten Kirişci, mevzuyu öbür mecralara çekmeyi yanlışsız bulmadığını kaydetti.
“Bu bir sıkıntıdır, bu sorun çözülmelidir”
Herkesin taraflı tarafsız “Bu bir problemdir, bu sorun çözülmelidir.” dediği bir anda olunduğunu lisana getiren Kirişci, şu sözleri kullandı:
Bir erkek bir dişi hayvanı bir ortaya getirdiğinizde, 2 kere doğum yaptığında, her doğumda da 6-8 hayvan dünyaya getirdiğinde, birinci yıl 12, ikinci yıl 128, bu türlü katlanarak gidiyor ve en son 6 yılda 67 bine çıkıyor. Münasebetiyle bu kadar doğurganlığı yüksek hayvan popülasyonu için bizim çok dikkatli ve ihtimamlı olmamız gerekiyor. Sahipsiz hayvanlar sıkıntısıyla hem kendi ülkemizin marka bedelini aşağılara çekmememiz hem de toplumumuzun sıhhatini müdafaamız ve güvenliğimizi de riske etmememiz gerekiyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
