Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan ve o devir “asrın felaketi” olarak tanımlanan17Ağustos1999 Marmara Depremi’nde 25 yıl geride kaldı.
Yaklaşık 18 bin vatandaşımızın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan felaketin yıl dönümünde Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu’ndan dikkat çeken bir açıklama geldi.
Prof. Dr. Kutoğlu, milattan önce 222 yılına kadar geçmiş zelzeleleri de gösteren, yer hareketlerini uydu bilgileri ve uzay teknolojileri kullanarak, kendileri geliştirdikleri yazılım ile fay çizgilerini inceledi.
“MARMARA’DAKİ GÜCÜN İÇİ BOŞALMIŞ DURUMDA”
Prof. Dr. Kutoğlu, 17 Ağustos sarsıntısıyla fay sınırındaki gücün boşaldığını belirtti.
Kutoğlu, “17 Ağustos’ta kırılan fay çizgisi Gölcük’ten başlayarak Düzce’ye kadar devam eden sınır. Zelzele 200 kilometre boyunca bir çizgisi kırdı. Bu fay üzerinde 200-250 yıl daha güç birikmesi gerekiyor ki birebir büyüklükte bir zelzele meydana gelsin. Hasebiyle buradaki güç şu an için boşalmış durumda. Bu sınır üzerinde bu büyüklükte bir zelzele beklemiyoruz” dedi.
“TEDBİRLERİMİZİ ALMALIYIZ”
Türkiye’de yıkıcı sarsıntılara neden olabilecek faylar olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kutoğlu, “Ülke olarak zelzelelerle sınanan bir ülkeyiz. Bu yüzden sarsıntılarla yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor. Ne vakit zelzele olacak diye endişelenmektense bununla ilgili önlemlerimizi almak ve artık zelzelelerde can kayıpları yaşamamak durumundayız. Bunun için de hem yetkililerin alması gereken tedbirler var ancak öbür taraftan vatandaşlarımızın da alması gereken tedbirler var. 1999’dan beri birçok yasal düzenleme çıkartıldı ve kentsel dönüşüm yapıldı. Lakin şimdi istediğimiz düzeyde değiliz. Bilhassa Marmara bölgesinde yapı stokunun çok eksik ve birçoğunun da mühendislik hizmeti alınmadan inşa edilmiş binalar olduğunu görüyoruz. Bunları süratli bir biçimde dönüştürmemiz gerekiyor. Zira 6 Şubat zelzelesinden sonra da meydana gelen hasar ülkemiz üzerine büyük bir ekonomik yük getirdi. Allah göstermesin, Marmara bölgesinde yahut İzmir etrafında bu büyüklükte bir sarsıntı yaşadığımız takdirde çok daha büyük kayıplarımız kelam konusu olabilir” diye konuştu.
“YOĞUNLUĞU YAYARSAK RİSKİ AZALTIRIZ”
Kentsel dönüşüm suratını arttırıp vatandaşların ilgisini çekecek yollar bulunması gerektiğinden bahseden Prof. Dr. Kutoğlu, “Nüfus yoğunluğunu ve ekonomik yoğunluğu belirli bir bölgede çok yüksek seviyeye çıkartmak her vakit bir ülke için çok büyük risktir. 800 bin kilometrekare topraklarımız var. Hem nüfus yoğunluğunu hem de ekonomik yoğunluğumuzu, sanayimizi, öbür tesislerimizi Marmara ya da Ege Bölgesi’nde toplamak yerine Türkiye coğrafyasına daha fazla yayarsak o vakit riski azaltmış oluruz. Büyük bir zelzele meydana geldiğinde etkilenecek tesis ve insan sayımız çok daha az olacaktır” dedi.
EN RİSKLİ FAYLAR
Prof. Dr. Kutoğlu, Türkiye’deki en riskli faylar için de şöyle konuştu:
“Doğudan başlayarak, Erzincan-Erzurum bölgesinde ve Bingöl-Yedisu çizgisinde gergin faylarımız var. Batıya hakikat geldiğimizde, Sakarya’nın güneyinde Pamukova-Geyve sınırında gerginlik düzeyi yüksek bir fay var. Marmara Denizi’nin içerisinde de bir ölçü gerginliği yüksek faylar kelam konusu. Güneyde Gemlik Gölü’nden geçen faylarımız da gerginlik düzeyi yüksek. Bandırma çizgisinde gergin durumda bir fay var. Daha güneyde İzmir Manisa etrafında kimi fayların gerginlik düzeyinin yüksek olduğunu görüyoruz. Onun dışında Denizli’den geçen fay sınırımız var. Bu da geçmişteki büyük sarsıntıdan itibaren epeyce uzun müddet geçtiği için hayli bir gerginlik biriktirmiş durumda. En büyük tehlikeyi Pamukova-Geyve çizgisinde, Gemlik Körfezi’nde, Bandırma’da ve İzmir etrafında görüyorum. Bana sorarsanız Marmara Denizi’ndeki gerginlikler daha sonra geliyor. Buradaki fayların uzunluklarına baktığımızda bunlar en az 6’nın üzerinde zelzele üreteceklerdir.”
Haber Kaynağı: Demirören Haber Ajansı (DHA)
