Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), son yılların en büyük takas operasyonuna imza attı.
7 ülkeden 26 esirin değişimi yapıldı. Operasyonu, yalnızca karşılıklı değişimi yapılan kişi sayısının fazlalığı değil, içinde yer alan isimlerin kıymeti açısından da büyük yankı uyandırdı.
RUSYA’DA MUHABİRLİK YAPAN İSİM CASUSLUKTAN TUTUKLANDI
Takası yapılan her isimlerden biri olan ve dünya kamuoyunda ismi sıkça duyulan Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich, Rusya’da muhabirlik yaparken Mart 2023’te casusluk hatasından tutuklandı.
Rus savcılığı Evan Gershkovich’i, “Sverdlovsk bölgesinde askeri teçhizat üretimi ve tamiratı yapan bir savunma şirketinin faaliyetleri hakkında bilinmeyen bilgi toplamak” münasebeti ile suçladı. Gershkovich, Rusya tarihinde casusluk suçlaması ile tutuklanan birinci yabancı medya çalışanı oldu. Takas görüşmelerinin yapıldığı periyotta Rusya tarafından 19 yıl mahpusa mahkum edildi.
ABD DENİZ PİYADE KOLORDUSU’NDA 8 YIL VAZİFE YAPMIŞ WHELAN
Rusya’da tutuklu olan ve takas operasyonunda ABD’ye teslim edilen bir öteki isim eski bir deniz piyadesi olan Paul Whelan.
ABD Deniz Piyade Kolordusu’nda 8 yıl vazife yapmış olan Paul Whelan, 2018 yılında “casusluk” suçlaması ile Moskova’da tutuklandı.
2022 yılında Whelan’ın yasadışı silah ticareti ve terör finansmanlığı hatasından 10 yıldır ABD’de mahpus yatan Viktor Bout ile takas edilmesi gündeme geldi fakat Paul Whelan’ın ismi takas listesinde yer almadı. Bu olay Bıden hükümetinin kamuoyunda büyük reaksiyon toplamasına neden oldu.
ABD VE RUS VATANDAŞI KURMASHEVA
ABD ve Rusya vatandaşlığı olan Alsu Kurmasheva da ABD’ye iadesi yapılan bir öteki gazeteci oldu. Alsu Kurmasheva, Mayıs 2023’te ailevi sebeplerden ötürü gittiği Rusya’dan Çekya’ya dönmeye çalışırken havaalanında gözaltına alındı. “Yabancı çalışan olup devlete bildirmeme” ve “dezenformasyon” hatalarından karar giydi.
İDAM CEZASINDAN KURTULDU
Kızıl Haç bünyesinde çalışan Rico Krieger, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Belarus’ta gözaltına alındı. Rico Krieger, Belarus’a turist olarak gittiğini sav etti lakin Rusya’ya nazaran bu ajanlık için bir kılıftı. Rico Krieger, Rusya’ya nazaran Ukrayna güvenlik servislerinde yer aldı. Altı başka suçlama ile mahkum edilen Rico Krieger, 24 Haziran 2024’te “terör ve paralı askerlik” suçlamaları ile Belarus’ta idam cezasına çarptırıldı. Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Rico Krieger afetti. Krieger, affedildikten 2 gün sonra Türkiye’de gerçekleştirilen takas operasyonu ile Almanya’ya döndü.
NAVALNY’NİN YAKIN MÜTTEFİKİ
Tarihi takas sırasında Almanya’ya dönen bir öbür değerli isim de İlya Yashin’di. Rus vatandaşı olan Yashin, Krasnoselsky Belediye Başkanlığı yaptı. Rus muhalif başkan Aleksey Navalny’nin yakın müttefiki olan ve muhalif çizgide siyaset yapan Yashin, Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yaydığı münasebeti ile Aralık 2022’de mahkum edildi.
PUTİN’E MUHALİF KARA-MURZA ALMANYA’YA DÖNDÜ
Rusya Devlet Başkanı Putin’in en büyük muhaliflerinden olan Vladimir Kara-Murza da Türkiye’deki takas operasyonunda Almanya’ya dönen kıymetli isimlerden biri oldu. 25 yıl mahpusa mahkum edilen Vladimir Kara-Murza, Nisan 2022’de Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yayma, “istenmeyen bir örgütle” işbirliği yapma ve devlete ihanet suçlamalarıyla tutuklandı. İki kere zehirlenen ve mevtten dönen Vladimir Kara-Murza’ya verilen ceza milletlerarası kamuoyunda sıkça kınandı. Vladimir Kara-Murza, hapishanede olduğu periyotta Washington Post için yazılar da kaleme aldı.
RUS İSTİHBARAT ÇALIŞANI RUSYA’YA DÖNDÜ
Rusya için kıymetli bir isim olan Vadim Krasikov, takas operasyonunda Almanya’dan getirilen tek isim oldu. Vadim Krasikov, Rusya Devlet Başkanı Putin’in terörist olarak isimlendirdiği Çeçen muhalif savaşçı Zelimkhan Khangoshvili öldürmek için FSB tarafından özel eğitim alarak, Berlin’e gönderildi. Vadim Krasikov, 2019’da Khangoshvili’yi Almanya’da öldürme kabahatinden ömür uzunluğu mahpus cezasına çarptırıldı. Yakalandığı birinci devirde Rusya ile ilişkisi reddedilen Vadim KRASİKOV için PUTİN daha sonra “vatansever” tabirlerini kullandı. Vadim Krasikov’un, ölmeden evvel muhalif siyasetçi Aleksey Navalny ile takası da gündeme gelmişti.
RUSYA’YA DÖNEN İKİ ÇOCUKLU BİR AİLE DE VARDI
Öte yandan takas operasyonunda dizilere husus olan bir kıssa de gerçek oldu. Tarihi takasta iki çocuklu Rusya Dış İstihbarat Servisi’ne çalışan karı-koca da yer aldı. SVR çalışanı Artem Dultsev ve Anna Dultseva Slovenya’da uydurma Arjantin pasaportu ile yakalandı. Maria Rosa Mayer Munoz takma ismini kullanan Anna Dultseva, Slovenya’da bir sanat galerisi sahibi üzere davranıyordu. İki çocukları ile birlikte Slovenya’dan getirilen aile takas operasyonu ile Rus yetkililere teslim edildi.
Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı (İHA)