Türkiye güç konusundaki arayışlarını ve memleketler arası iş birliklerini artırıyor.
Geçtiğimiz günlerde imzalanan petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına yeni bir ayrıntı daha eklendi.
Türk Silahlı Kuvvetleri, Somali’nin deniz yetki alanları dahil olmak üzere iki ülke tarafından ortaklaşa belirlenecek bölgelerinde 2 yıl müddetle görevlendirilecek.
Tezkere TBMM’ye gönderildi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla TBMM Başkanlığına gönderilen tezkerede, Türkiye ile Somali ortasında yürürlükte bulunan muahedeler kapsamında Somali’de güvenlik ve istikrarın sağlanmasına yönelik eğitim, yardım ve danışmanlık faaliyetlerinin sürdürüldüğü, Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin yine yapılandırılması ve terörle gayret edebilecek kapasiteye ulaşabilmesini teminen milletlerarası toplumla birlikte 10 yılı aşkın müddettir takviye sağlamaya devam edildiği kaydedildi.
TSK deniz ögeleri, Denizde Seyir Güvenliğine Karşı Yasadışı Aksiyonların Önlenmesine Dair Mukavele ve 16 Aralık 2008 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu kararı temelinde milletlerarası toplumca Aden Körfezi, Somali açıkları (Somali karasuları hariç), Arap Denizi ile mücavir bölgelerde yürütülen deniz haydutluğu, silahlı soygun hareketleri ve denizde terörizmle gayrete ait uğraşlara TBMM’nin 2009 yılından bu yana verdiği ve son olarak 17 Ocak 2024’te müddeti bir yıl uzatılan müsaade çerçevesinde aktif bir halde dayanak verdiği hatırlatılan tezkerede, bu kapsamında Somali açıklarında seyrüsefer emniyetinin sağlanmasına da katkıda bulunulduğu, bu yılın temmuz ayından itibaren bu hedefe matuf faaliyet gösteren Birleşik Misyon Kuvveti-151’e yedinci kere komuta edileceği kaydedildi.
Deniz kaynaklarının Somali iktisadına kazandırılmasını hedeflediği söz edildi
Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin, işçi ve öbür kaynaklar açısından kâfi potansiyele sahip olmasına karşın ekonomik zorluklar sebebiyle vazifelerini yerine getirmede istenen düzeye ulaşamadığına işaret edilen tezkerede, Somali Federal Hükümetinin, terörle uğraş ve güvenlik kuvvetleri ile başka devlet kurumlarının kapasite gelişiminin bir sonraki kademesine geçebilmek gayesiyle, halihazırda ekonomik açıdan değerlendirilemeyen deniz yetki alanlarında denetimin sağlanmasını ve deniz kaynaklarının Somali iktisadına kazandırılmasını hedeflediği söz edildi.
Bu amacın 12 Aralık 2023’te New York’ta Türkiye’nin ortak konut sahipliğinde düzenlenen Somali’nin Güvenliği Konferansında kabul edilen ve Somali’nin güvenlik sorumluluğunu yakın gelecekte tek başına üstlenmesine yönelik Somali Güvenlik Kesimi Kalkınma Planıyla da uyumlu olduğu vurgulandı.
Bu gayelere uygun biçimde Türkiye ile Somali ortasında 8 Şubat 2024 tarihinde Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Mutabakatı’nın imzalandığı hatırlatılan tezkerede, muahedenin, iki ülke ortasındaki bağlantıların geliştirilmesi ve birebir hedefle savunma işbirliğinin güçlendirilmesi, bu suretle Somali’nin ekonomik kaynaklarının daha faal ve verimli halde kullanılmasına yönelik yapılacak faaliyetlerin ayrıntılarını kapsadığı ve her iki ülke tarafından onaylandığına işaret edildi.
Somali hükümetinden yardım talebi
Somali hükümetinin mutabakatta mutabık kalınan maksatlar doğrultusunda, terörizm, deniz haydutluğu, yasa dışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve öbür tehditlere karşı Türkiye’den Silahlı Kuvvetlerin vereceği takviye dahil yardım talep ettiği kaydedilen tezkere şu sözlere yer verildi:
Bu prestijle, mezkur mutabakatta mutabık kalınan hedefler ile Somali’nin terörle gayretine dair BM Güvenlik Kurulunun 1 Aralık 2023 tarihli kararı kapsamında, Somali’nin istikrar ve refahına yönelik bütüncül yaklaşımımız temelinde, Somali’nin ekonomik kaynaklarının korunmasına yardım edilerek kendi kaynaklarından faal bir formda istifade etmesi ve bu sayede savunma ve güvenlik kuvvetlerini ülkenin güvenliğini temin ve idame edecek düzeye getirmesi öngörülmektedir.
Somali ile gerçekleştirilecek bu işbirliği sayesinde, Somali’nin ekonomik kaynaklarının teminat altına alınması ve dış ticaretimiz ile deniz taşımacılığımız açısından kilit ehemmiyetteki bölgede istikrara ve güvenliğe katkıda bulunulması ve Somali ile dostluğumuzun tahkim edilmesi, ayrıyeten memleketler arası barış ve istikrarı tehlikeye düşüren ve ulusal menfaatlerimizi de olumsuz tarafta etkileyebilen Aden Körfezi, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki terörizm, deniz haydutluğu ve silahlı soygun aksiyonlarına karşı yürütülen eforlara ülkemizin dayanağının pekiştirilmesi sağlanacaktır.
“Terör ve korsancılık faaliyetleri engellenecek”
Bu mülahazalarla, hudut, şümul, ölçü ve vakti Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak biçimde, 2713 (2023) sayılı BM Güvenlik Kurulu kararına ve milletlerarası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerimize uygun bir biçimde, gerektiğinde üçüncü ülkeler ve memleketler arası örgütlerle işbirliği imkanları da kullanılarak, Somali ile ülkemiz ortasında akdedilen milletlerarası mutabakatların uygulanması kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri ögelerinin, Somali’nin terörizm, deniz haydutluğu, yasa dışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve başka tehditlere karşı güvenliğinin sağlanması faaliyetlerine takviye verilmesi gayesiyle Somali’nin deniz yetki alanları dahil olmak üzere iki ülke tarafından ortaklaşa belirlenecek bölgelerinde ve münhasıran tespit edilecek kurallarla görevlendirilmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek asıllara nazaran yapılması için Anayasa’nın 92’nci unsuru uyarınca 2 yıl müddetle müsaade verilmesi konusunda gereğini bilgilerinize sunarım.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
