Mısır’da yaklaşık 90 yıl evvel bulunan “çığlık atan mumyanın” gizemi çözülmüş olabilir. 3 bin 500 yıl kadar evvel öldüğü düşünülen bayan hakkında yeni bilgiler edinen bilim insanları, mumyanın çarpıcı yüz tabiri için de bir açıklama sundu.
Metropolitan Sanat Müzesi’nden araştırmacılar, 1935’te Mısır’ın Uksur kentinde yürüttükleri hafriyatlarda bir mumya bulmuştu.
Mumya, bayan firavun Hatşepsut devrinde değerli bir mimar olan Senmut’un mezarının altındaki ahşap bir tabutta keşfedilmişti. Bilim insanları ismi bilinmeyen bayanın, mimarın yakın bir akrabası olduğu görüşünde.
BİLİM ADAMLARI YÜZ TABİRİNE AÇIKLIK GETİRMEYE ÇALIŞTI
Yaklaşık 3 bin 500 yıl evvel öldüğü düşünülen bu bayanın ağzı çığlık atar üzere, ürkütücü bir biçimde açıktı. Bilim insanları o vakitten beri bu alışmadık yüz tabirine açıklık getirmeye çalışıyor.
Daha evvelden mumyalama sürecinin özensizce yapılması nedeniyle bayanın ağzının açık kaldığı öne sürülmüştü.
Fakat yeni bir araştırma bu teoriyi geçersiz kılacak güçlü ispatların yanı sıra yeni bir açıklama da sunuyor.
Frontiers in Medicine isimli hakemli mecmuada bugün (2 Ağustos) yayımlanan araştırmayı yürüten grup, bilgisayarlı tomografi taraması ve X ışını kristalografisi üzere gelişmiş yollarla bayanın derisini, saçını ve peruğunu inceledi.
48 YAŞINDA HAYATINI KAYBETMİŞ
Bilim insanları bayanın yaklaşık 1,55 metre uzunluğunda olduğunu ve muhtemelen 48 yaşında öldüğünü tespit etti. Bayanın mevt nedeni saptanamadı lakin orta derecede artritten muzdarip olduğu bulundu.
Ayrıca mumyanın bütün iç organlarının yerinde durduğunu söyleyen araştırmacılar bunun alışmadık bir şey olduğunu söz ediyor. Kahire Üniversitesi’nden çalışmanın ortak müellifi Dr. Sahar Saleem şöyle diyor:
Yeni Krallık’taki (MÖ 1550 – MÖ 1069) klasik mumyalama sisteminde kalp hariç tüm organlar çıkarıldığı için bu bana sürpriz oldu.
Araştırmacılar bu durumun düşük yahut orta gelirli bölümlere ilişkin mumyalarda görülebildiğini ama sözkonusu bayanın daha üst sınıfa ilişkin olduğuna dair bulgular edindiklerini söylüyor.
Mumyalama sürecinde ardıç ve tütsü üzere değerli unsurların kullanıldığını tespit eden takım, bunun bayanın kıymetli biri olduğuna işaret ettiğini belirtiyor.
Dr. Saleem, “Tutankamon’un mezarında da tütsü ve ardıç vardı” diyor.
Kadının peruğunda da bu unsurları saptayan araştırmacılar, saçında da kına olduğunu kaydediyor.
Bu delillerin özensiz bir mumyalama yapıldığı teorisiyle çeliştiğini söyleyen takım, bayanın tabirinin ender görülen, ani bir mevt sertliği biçiminden kaynaklanabileceğini öne sürüyor.
Ölüm sertliği, kişinin vefatından sonra bedenin katılaşmasını tabir ediyor. Araştırmacılar, bayanın acı içinde çığlık atarak ölmüş olabileceğini savunuyor.
KADININ ACI İÇİNDE GERİLİMLİ BİR FORMDA ÖLDÜĞÜ ORTAYA ÇIKTI
Bilim insanları bayanın vefatından sonraki 18 ila 36 saat içinde, bedeni gevşemeden yahut çürümeden evvel mumyalanmış ve bu yüzden ağzının açık kalmış olabileceğini düşünüyor.
Dr. Saleem, “Açık ağzın, acılı bir vefat ya da duygusal gerilimden kaynaklanabileceğini ve kadavra spazmının yüzünü vefat anındaki görünümünde dondurduğunu öne sürüyoruz” diyerek ekliyor:
Mumyalama sürecini yapanların ağzı kapatamayıp kasılmış cesedi çürümeden ya da gevşemeden evvel mumyalaması, mevtten sonra ağzın açık kalmasına yol açmış olabilir.
Öte yandan takım, bunun kesin bir biçimde bilinemeyeceğini de ekliyor.
Kahire Amerikan Üniversitesi’nden Salima Ikram, mumyalama sürecinin 40 günü bulduğunu söyleyerek yeni çalışmada sunulan açıklamaya katılmadığını tabir ediyor:
Bu spazmın mumyalama sürecini yapan kişinin sonsuza kadar saklamaya çalışacağı bir şey olacağını sanmıyorum. Münasebetiyle bu sözün öteki bir şeye işaret ettiğini düşünüyorum.
Dr. Saleem, daha önce Antik Mısır’dan iki tane daha ağzı açık mumya üzerinde çalıştığını söylüyor.
Bunlardan birinin III. Ramses’in oğlu Pentawer’e ilişkin olduğu düşünülüyor. Babasının suikastına karıştığı gerekçesiyle boğazı kesilerek öldürülen Pentawer’in ceza olarak makûs bir formda mumyalandığı iddia ediliyor.
Diğer mumyaysa I. Ahmose’nin kardeşi olduğu düşünülen Prenses Meritamun’a aitti. Dr. Saleem daha önceki çalışmaların, prensesin ani bir kalp krizi sonucu öldüğünü ve mevtten sonraki kasılma nedeniyle ağzının açık kaldığını gösterdiğini söylüyor.
