Uluslararası Tüketiciyi Müdafaa ve Uygulama Ağı (ICPEN) tarafından, Ticaret Bakanlığının da ortasında bulunduğu dünya çapında 27 tüketiciyi kollayıcı otoritenin iştirakiyle abonelik hizmetlerine yönelik web site ve uygulama taraması gerçekleştirildi.
ICPEN tarafından memleketler arası seviyede farklı mevzularda her yıl gerçekleştirilen tarama çalışması birinci defa Global Saklılık Uygulama Ağı (GPEN) ile birlikte koordine edildi. Tarama, çevrim içi kullanıcı orta yüzlerinde yaygın olarak bulunan, tüketicileri kendi çıkarlarına uygun olmayan seçimler yapmaya yönlendiren ve manipüle eden aldatıcı dizaynların belirlenmesi gayesiyle yapıldı.
Tarama sonucunda, kelam konusu site ve uygulamaların aldatıcı tasarım kalıplarıyla bireylerin kapalılıklarını ve tüketici haklarını koruyan seçimler yapmalarını engelleyen teknikler kullandığı tespit edildi.
Buna nazaran, global manada uygulamaların yüzde 75,7’sinin en az bir, yüzde 66,8’inin ise iki yahut daha fazla aldatıcı tasarım kalıpları kullandığı belirlendi.
Türkiye özelinde yapılan taramada ise 124 sağlayıcıya ilişkin internet sitesi ve taşınabilir uygulama incelendi. Bu inceleme sonucunda uygulamaların yüzde 30,6’sında en az bir, yüzde 20,2’sinde ise iki yahut daha fazla aldatıcı tasarım kullanıldığı tespit edildi.
ANLAŞILMASI GÜÇ LİSAN SEÇENEKLERI KULLANILIYOR
Yapılan taramaya nazaran, uygulamaların yüzde 89’undan fazlası saklılık siyaseti metinlerinde, anlaşılması güç, karmaşık lisan seçenekleri kullanıyor. Web siteleri ve taşınabilir uygulamaların yüzde 42’si ise kullanıcı kararlarını etkilemek için duygusal yüklü lisan kullanırken, yalnızca yüzde 57’si saklılık esirgeyici seçeneğini kullanıcıların seçmesi için besbelli ve kolay halde yazıyor.
Platformların yüzde 35’i, kullanıcıların hesaplarını silerken yine düşünmeleri ve vazgeçmeleri için birtakım prosedürler oluşturuyor. Web siteleri ve uygulamaların yüzde 9’u, hesaplarını silmek isteyen kullanıcıları, hesap açılışında vermeleri gerekenlerden daha fazla ferdî bilgi vermeye zorluyor.
Tarama sonucunda, web siteleri ve uygulamaların zımnilik seçeneklerini açıkça belirtmesi, adil ve şeffaf bir biçimde sunması gerektiği belirtildi. Ayrıyeten oturum kapatmak yahut hesap silmek isteyen kullanıcıların bu süreçleri yapmaları için daha az tıklama ve vaktinde onay seçeneklerini içermesi gerektiği tespit edildi.
Kullanıcıları manipüle etmeyen ve rastgele bir zorlama içermeyen çevrim içi uygulamaların ise itimat inşa ederek, kapalılığı rekabet avantajına dönüştürdüğü kaydedildi.
