SAÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammed Kürşad Uçar, yaklaşık 5 yıl evvel ALS hastalarının günlük ömürlerini kolaylaştırmak için proje hazırladı.
Bölüm öğrencilerin dönüşümlü olarak yer aldığı proje kapsamında yürütülen çalışmalar sonucu, beyindeki elektriksel hareketleri ölçmede kullanılan elektroensefalografi (EEG) başlığı aracılığıyla çalışan robot kol üretildi.
TÜBİTAK’tan da dayanak alınarak geliştirilen robot kolun ticarileşmesi için çalışmalar devam ediyor.
“NIHAI EVREDE BEŞERLER BUNU ALIP MESKENDE KULLANABILIR”
Doç. Dr. Muhammed Kürşad Uçar, AA muhabirine, 2011’den bu yana biyomedikal sinyal sürece ve yapay zeka alanında çalışmalar yürüttüğünü söyledi.
Uçar, çalışmalarına hareket yeteneklerinin kısıtlı olması nedeniyle zorluklar yaşayan ALS hastalarının günlük hayatlarını kolaylaştırmak için hazırladığı projeyi dahil ettiğini bildirdi.
Projede yer alan kısım öğrencileriyle yapay zeka takviyeli robot kol geliştirdiklerini anlatan Uçar, “Amacımız ALS hastalarının satranç oynama, su içme, masanın üzerinden bir şey alma üzere makul muhtaçlıklarını karşılayabilecek ve yalnızca beyin sinyaliyle çalışan bir donanım gerçekleştirmek. Geliştirdiğimiz prototip sistem yüzde 97 doğruluk oranıyla çalışıyor.” dedi.
Uçar, yapay zeka modüllerini kendilerinin oluşturduğunu aktararak, şöyle devam etti:
“Kendimiz işleyip makineye gönderebiliyoruz. Şu ana kadar 20’den fazla öğrenci bu proje için çalıştı. Sonuncu basamakta beşerler bunu alıp meskende kullanabilir. Bir de bunun ileri safhasında dış iskeleti geliştirebilir. Bu gördüğümüz robotu bedenimizi büsbütün saracak biçimde mekanik bir hale getirebiliriz.
Mekanik hale getirdikten sonra ALS hastaları kalkıp yürüyebilecek pozisyona gelebilir. Yani başlangıçta ona su vermek için kullanırken ikinci evrede ona dış iskelet olarak meskenin içerisinde yürüme kabiliyeti kazandırma maksadımız var. Doğal onun için de biraz daha donanımın gelişmesi gerekiyor.”
Geliştirdikleri yapay zeka takviyeli robot kolun, EEG başlığı aracılığıyla masa üzerinde bağımsız halde çalışabildiğini anlatan Uçar, “Projemizi gerçekleştirmeye başladıktan sonra motivasyon kaynağı olarak TÜBİTAK’a müracaat yaptık. Oradan desteklenmesine onay çıktı. Aldığımız bütçeyle projemizi geliştirmeye devam ediyoruz. Oradan da bir ödül verildi. Bir yıl müddet içerisinde projeyi tekrar tamamlayıp teslim edeceğiz.” diye konuştu.
“ROBOT KOL MESELESİZ ÇALIŞIYOR”
SAÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Kısmı öğrencisi Ömer Göker de hareket kabiliyeti kısıtlı şahıslara yardımcı olabilmek için yenilikçi bir yaklaşımla çalışma yaptıklarını söyledi.
Projenin iki temel kısmının olduğunu lisana getiren Göker, “Robot kol kısmı ve yapay zekayla beyin sinyallerini sürece kısmı. Birinci olarak robot kol yazılım kısımlarını, robot kolun heyetim kısımlarını gerçekleştirdik. Daha sonra yapay zekayla beyin sinyallerini sürece kısmına geçtik.
Beyin sinyallerini alarak yapay zeka modelinden sorgulatıyoruz. Sağ ve sol olarak çıktı alabiliyoruz. Yani yalnızca düşünerek sağ ve solu algılayabiliyoruz. Buna nazaran de robot kola muhakkak vazifeler yaptırıyoruz. Bu proje geliştirilirse hakikaten insanlığa yararlı bir hale gelebilir.” ifadelerini kullandı.
SAÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Kısmı öğrencisi Ali Semih Güçlü ise projenin genel manada tamamlandığını, prototipin üretildiğini belirterek, “Robot kol, problemsiz çalışıyor lakin alışılmış ki daha geliştirilebilecek çok şey var. Şu an masada çalışıyor. Bu insanın koluna monte halde de geliştirilebilir. Bu yalnızca robot kol olmayabilir. Robot ayak, bacak biçimi şeyler de geliştirilebilir.” dedi.