Yunanistan’ın Küçük Çuha Adası (Antikitera) açıklarında 1901’de bulunan Antikitera düzeneği, sıklıkla “dünyanın en eski bilgisayarı” diye anılıyor. Yaklaşık 2 bin 200 yıl evvel yapıldığı düşünülen aygıtın Güneş, Ay ve gezegenlerin hareketini takip ettiği biliniyor.
Ayakkabı kutusu büyüklüğündeki Antikitera düzeneği, “takvim halkası” denen bir kesime sahip. Bu kısımdaki deliklerin her biri bir güne denk gelecek halde bir yıllık bir takvim oluşturuyor.
Öte yandan halkaların yalnızca bir kısmı korunabildiğinden düzenekte kaç halka olduğu, yani kaç günün takip edildiği sorusuna yanıt bulunamıyordu.
2020’de yapılan bir çalışmada X ışınları kullanılarak kırık halkalardan birinin altı incelenmiş ve düzeneğin toplam 347 ila 367 delik içerdiği öne sürülmüştü.
Ancak bulgular güçlü bir halde desteklenemezken, Antikitera düzeneğinin Güneş’in mi Ay’ın mı hareketlerine dayanan bir takvim misyonu gördüğü belirlenememişti. Güneş takvimleri 365, Ay takvimleriyse 354 günden oluşuyor.
DÜNYANIN EN ESKİ BİLGİSAYARI AY TAKVİMİNİ TAKİP EDİYOR!
Horological Journal isimli bilimsel mecmuanın temmuz sayısında yayımlanan bir makalede aygıtın Ay takvimini takip ettiği bulundu.
Bilim insanları, kara deliklerin birleşmesi üzere olaylarda ortaya çıkan kütleçekimsel dalgaları saptamada kullanılan bir istatistiksel metoda başvurdu. Araştırmacılar bu hassas yol ve mevcut halkaların pozisyonuna dayanarak Antikitera düzeneğinin çok yüksek ihtimalle 354-355 delik içerdiği sonucuna vardı.
Bu nedenle araştırmacılar düzeneğin Antik Mısırlıların 365 günlük takvimini değil, o devirde Yunanlıların kullandığı 354 günlük Ay takvimini takip ettiğini söylüyor.
Birleşik Krallık’taki Glasgow Üniversitesi’nden Joseph Bayley, ortak muharriri olduğu çalışma hakkında “Antikitera düzeneği ve Yunan zanaatkarların onu yapmak için harcadığı emek ve itinaya yeni bir takdir duymamı sağladı” diyor:
Deliklerin hassas bir biçimde pozisyonlandırılması için son derece isabetli ölçüm teknikleri ve halkaları açmak için hayli sabit bir el gerekir.
Daha evvelki çalışmalarda düzeneği yapanlar için Ay takviminin muhtemelen daha kıymetli olduğu öne sürülmüştü. Ancak Bayley yeni çalışmanın bu ihtimali büyük ölçüde artırdığını söylüyor.
