Büyükakın, AA muhabirine, İzmit Körfezi’nin, etrafındaki sanayi tesisleri, yerleşim alanları, limanlar nedeniyle çok önemli ekonomik ve lojistik hareketliliğin içinde yer aldığını belirtti.
“Yani kuşatılmış Körfez’den kelam etmek mümkün.” diyen Büyükakın, Marmara Denizi’nin tamamının da bu durumda olduğunu vurguladı.
Büyükakın, İzmit Körfezi’nin etrafında 2 milyonluk nüfusun yaşadığına işaret ederek, “Bütün bunlar inanılmaz bir yük. Yönetilmesi sahiden güç. Yıllardan beri devam eden duyarsızlık var. Çok eskiye dayalı geçmiş var.” dedi.
“KOCAELİ’DE DENİZE BİR DAMLA EVSEL ATIK SU DEŞARJI YAPILMIYOR”
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile TÜBİTAK’ın 2007’den bu yana İzmit Körfezi’nin korunmasına yönelik kıymetli çalışmalar yürüttüğüne değinen Büyükakın, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ortaklığında başlatılan “İzmit Körfezi Doğu Baseni Taban Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti Projesi” kapsamında 2 Mayıs 2023’ten bu yana İzmit Körfezi’nin doğu yakasında taban çamuru paklığı yapıldığını hatırlattı.
Büyükakın, yaklaşık 100 yılda biriktiği bedellendirilen 8 milyon ton taban çamurunun temizlenmesi için çalışmaların devam ettiği İzmit Körfezi’ne, 23 arıtma tesisi sayesinde derelerden gelen günlük 400 ton çamurun denize akmasının önlendiğini bildirerek, “Deniz ekosistemi açısından, biyolojik çeşitliliğin devamı açısından da o çamurun oradan uzaklaştırılması, balıkların yumurtlama alanları vesaire açısından da kıymetli. Tıpkı vakitte denizin oksijen düzeyi açısından da kıymetli.” diye konuştu.
Denizin oksijen düzeyinin düşmemesinin kıymetine değinen Büyükakın, “Kocaeli’de 23 arıtma tesisi var. Bunların tamamı biyolojik arıtma, yüzde 73’ü ileri biyolojik, yüzde 27’si biyolojik arıtma. Kocaeli’de denize bir damla evsel atık su deşarjı yapılmıyor. Bu niçin değerli? Bu da tekrar azot ve fosfor açısından değerli. Zira azot ve fosforun denizde kirliliğe, kimi mikroorganizmaların gelişmesine sebep oluyor ki, o da müsilaj dediğimiz sorunla bizi karşı karşıya getiriyor.” bilgilerini paylaştı.
KÖRFEZ, ATIK TUTUCULAR, DENİZ SÜPÜRGELERİ VE AMFİBİ ARAÇLARLA ÇÖPTEN ARINDIRILIYOR
Büyükakın, Marmara’nın genelinde günlük 4,5 milyon metreküplük atık su deşarjının yapıldığını, bunların yüzde 53’ünün yalnızca ön arıtmayla denize deşarj edildiğini, bunun da yüzde 97’sinin İstanbul’dan kaynaklandığını bildirdi.
Yüzeye gerdikleri atık tutucular sayesinde 8 bin ton civarında atığın denizden uzaklaştırıldığını, ayrıyeten yüzeyde bilhassa plastiklerin tutulmasını sağlayan çöp kapanlarının çeşitli bölgelere yerleştirildiğini kaydeden Büyükakın, “Bunun haricinde deniz süpürgeleri var. Tedbirlere karşın denizin yüzeyinde kirlilik olursa deniz süpürgeleriyle alınıyor. Deniz süpürgesinin giremediği daha kıyı alanlar oluyor. Oralarda 2 amfibik aracımız var. Onlarla kıyıya vurmuş çöpleri topluyoruz.” biçiminde konuştu.
Büyükakın, deniz uçağıyla 2007’de kontrollere başladıklarını, bu sayede kirliliğe sebep olan gemi ve deniz araçlarını tespit ederek cezai süreç uyguladıklarını anlatarak, hem deniz üzerinde hem de karadan oluşabilecek kirlilikleri anında tespit eden deniz uçağı sayesinde gemi kaynaklı kirliliğin azalmasının sağlandığını, geçen yıldan bu yana kontrollere Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Türkiye Çevre Ajansının (TÜÇA) devam ettiğini kaydetti.
İzmit Körfezi’nin deniz suyu kalitesine tesirlerini izleyebilmek, buna yönelik aktüel data sağlayabilmek emeliyle 2007’den bu yana “İzmit Körfezi Su Kalitesinin ve Karasal Girdilerin İzlenmesi ve Kirliliğin Önlenmesine Yönelik Tekliflerin Geliştirilmesi” projesini TÜBİTAK MAM ile yürüttüklerinden bahseden Büyükakın, körfezde bulunan 6 deniz istasyonunda araştırma gemisiyle 4 mevsim örnekler alındığını, İzmit Körfezi’ne dökülen 12 derenin de su kalitesinin izlendiğini belirtti.
“BELEDİYELERİN ÜZERLERİNE DÜŞEN SORUMLULUĞU ALMASI GEREKİYOR”
İzmit Körfezi’nin korunmasına yönelik çalışmaların 2007 yılında başladığını vurgulayan Büyükakın, şöyle devam etti:
“Arıtma tesisi sayımız 23’e ulaştı. Hatırladığım kadarıyla 2 tane vardı. Birkaç boyutta sonuç alındı. Evvelden buralarda denize girilmesi yasaktı. Büyük kirlilikle karşı karşıya kalınmıştı. Çalışmalar sonucunda suyun renginde güzelleşme var. Mavi bayraklı plajlar da bunun tescili oldu. Balık çeşitliliğinin arttığını tespit ediyoruz, balık nüfusunun arttığını gözlemliyoruz.”
Büyükakın, bugüne kadar körfeze 42 bin balık salındığını, Tarım ve Orman Bakanlığının çiftliklerinde yetiştirilen özel balık çeşitlerinin ortama uygun seçildiğini aktardı.
Bu çeşitlerin denizin ekosistemine önemli katkı sağladığını lisana getiren Büyükakın, şunları kaydetti:
“Bunun, çamurun temizlenmesi ve Marmara’nın tamamında arıtma tesislerin bitmesiyle daha da hızlanacağını düşünüyoruz. Zira asıl olan oksijen düzeyi. Marmara Denizi’nin oksijen düzeyi tehlikeli sonlara geldi. Marmara’ya evsel atık deşarjı devam ediyor, durdurulması gerekiyor. Belediyelerin üzerlerine düşen sorumluluğu alması gerekiyor. İnşallah onlar da tamamlandığında Marmara Denizi’nde tekrar oksijen düzeyi yükselecek ve böylece çeşitlilik daha da artmış olacak.”
